بررسی امکان پهنه بندی واحد های ژئومورفیک کواترنر با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis ) (مطالعه موردی دشت سگزی )

هدف از تحقیق حاضر بررسی امکان پهنه بندی واحد های ژئومورفیک در دشت سگزی اصفهان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis ) می باشد. دشت سگزی در فاصله کوتاهی در شرق شهر اصفهان قرار گرفته و با پدیده بیابان زایی و فرسایش خاک به طور گسترده ای روبرو می باشد. منظور از پهنه بندی، تقسیم زمین به چند منطقه و طبقه بندی این مناطق بر حسب درجه خطر واقعی یا بالقوه ناشی از یک پدیده می باشد. روش تحقیق در این مطالعه مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی (جمع آوری اطلاعات، ورود داده ها، پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها، نمایش اطلاعات به صورت جدول و نقشه، ارائه نتایج جهت تصمیم گیری) می باشد. با مراجعه به سازمان ها و مراکز تحقیقاتی ذیربط و پایان نامه های دانشجویی جمعا تعداد 102 نمونه برداشته شده از رسوبات منطقه با عمق میانگین 22 سانتیمتر و پراکندگی مناسب شناسایی و داده های آزمایشگاهی آن ها جمع آوری شد. سپس جهت تحلیل داده ها، آنها را از طریق نرم افزار excel وارد رایانه کرده و پس از دسته بندی، ابتدا پارامتر هایی را که از نظر تعداد نمونه با کمبود مواجه بودند، حذف کرده و برای بقیه داده ها یک بانک اطلاعاتی اولیه تشکیل داده شد. سپس شاخص هایی چون حداقل و حداکثر داده ها، میانگین و دامنه تغییرات برای هر یک از پارامتر ها محاسبه شد. جهت بررسی میزان خطای داده ها از روش های آماری تعیین انحراف از قرینگی (skewness) و تعیین انحراف از کشیدگی (kurtosis)به وسیله نرم افزار spss استفاده شد. پس از شناسایی و حذف داده های غلط تعداد یازده پارامتر جهت تهیه نقشه های پهنه بندی انتخاب و برای هر کدام یک پایگاه داده های زمینی (geo data base) تهیه شد. در مرحله بعد از طریق نرم افزار arc gis و تخمین گر کریجینگ اقدام به تهیه نقشه های پهنه بندی برای هر یک از پارامتر ها در افق سطحی گردید. و به این ترتیب تعداد یازده نقشه پهنه بندی با موضوعات متفاوت برای منطقه تهیه شد. در پایان نتیجه گرفته شد که جهت تبدیل اطلاعات نقطه ای به داده های سطحی و تعمیم خصوصیات هر پارامتر در مقیاس های مناسب می توان از روش های آماری در gis استفاده کرد. کلید واژه ها: رسوبات، پهنه بندی، دشت سگزی، کواترنر، ژئومورفولوژی، کریجینگ، gis.